صادرات به عمان و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در آن

صادرات به عمان این روزها در ایران تبدیل به یک بازار رقابتی کسب و کار شده است زیرا در سال‌های اخیر وضعیت اقتصادی کشور عمان با رشد چشمگیری همراه بوده و میزان مبادلات تجاری این کشور با کشورهای دیگر جهان افزایش یافته است و با پتانسیل خوبی که در بازار مصرف ایجاد کرده، کشورهای همسایه از جمله ایران برای نفوذ در این بازار در حال رقابت می‌باشند.

معرفی کشور عمان
عمان کشوری پادشاهی در شرق شبه جزیره عربستان است که از شرق به دریای عرب و از شمال به دریای عمان محدود می‌شود. این کشور از جنوب با یمن و از غرب با عربستان سعودی و امارت متحده عربی همسایه بوده و دارای مرز دریایی با ایران است.

همانند سایر کشورهای عربی خلیج فارس منبع اصلی درآمد کشور، نفت است. هر چند نسبت به همسایگان، این کشور تولیدکننده متوسطی است. کشاورزی و ماهی‌گیری نیز دو منبع مهم درآمد در عمان هستند. منبع جایگزین دیگر گردشگری است.

چرا صادرات به عمان؟
عمان از سال ۲۰۰۰ به عضویت سازمان تجارت جهانی در آمده و با جمعیت حدود ۴.۵ میلیون نفری خود حدود ۰.۱۵ درصد از واردات جهان را در سال ۲۰۱۶ به خود اختصاص داده است و بر اساس پیش بینی‌های صندوق بین المللی پول، درآمد سرانه عمان بر اساس قدرت برابری خرید از بسیاری از کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا بالاتر است و تا سال ۲۰۲۰ به طور متوسط سالانه ۱.۳۴ درصد رشد خواهد یافت. براساس طبقه بندی اخیر بانک جهانی نیز، عمان در گروه کشورهای با درآمد بالا طبقه بندی شده است. به همین دلیل می‌توان گفت بازار مصرف بالقوه‌ای برای کالاهای غیرنفتی در همسایگی دریایی ایران قرار گرفته است.
 

 
در ایران اهمیت توسعه صادرات غیرنفتی، منجر به لزوم دسترسی به بازارهای خارجی شده است. با توجه به موقعیت جغرافیایی کشور، بازار مصرف نسبتاً قابل توجهی در عمان وجود دارد.

اسناد همکاری اقتصادی ایران و عمان کدامند؟
اگرچه روابط اقتصادی میان ایران و عمان از رشد و توسعه متوازن با روابط سیاسی برخوردار نمی‌باشد اما با امضای برخی اسناد مهم میان دو کشور بسترهای لازم جهت بهره‌برداری از ظرفیت‌های موجود به منظور ارتقاء سطح همکاری‌های اقتصادی فراهم گردیده است. این اسناد عبارتند از:

موافقتنامه بازرگانی، موافقتنامه تشویق و حمایت از سرمایه‌گذاری متقابل، موافقت‌نامه اجتناب از اخذ مالیات مضاعف، موافقت‌نامه کشتیرانی بازرگانی، موافقت‌نامه همکاری حمل و نقل هوائی، و موافقت‌نامه بین المللی تاسیس کریدور بین المللی ترانزیت کالا و مسافر (که در اردیبهشت ۱۳۹۰ بین پنج کشور ایران – عمان – ازبکستان – ترکمنستان و قطر) به امضا رسیده است و یادداشت تفاهم‌های متعدد در زمینه‌های همکاری بین اتاق‌های بازرگانی دو کشور، مبادله اطلاعات فناوری، گردشگری و همکاری در زمینه منابع آب، بعلاوه تشکیل کمیته‌های تخصصی درحوزه‌های نفت و گاز، همکاری‌های علمی، امنیتی و سیاسی، گردشگری و کمیته پیگیری اجلاس های کمیسیون مشترک بین دوکشور حاکی از وجود اراده قاطع مقامات عالیه دو دولت برای گسترش روابط در ابعاد مختلف می‌باشد.

کمیسیون مشترک اقتصادی بین دو کشور نیز به عنوان رکن اصلی توسعه همکاری‌های اقتصادی درطول بیست سال گذشته با برگزاری ۱۳ اجلاس موفق گردیده؛ راهکارهای لازم را برای توسعه روابط تجاری و اقتصادی دو کشور ارائه نماید. اگرچه لازم است طرح‌ها و برنامه‌های پیشنهادی در این کمیسیون متناسب با تحولات داخلی و بین المللی و در جهت مرتفع نمودن نیازهای روز دو کشور تدوین و منعقد شود.

وضعیت واردات و صادرات به عمان به چه صورت است؟
در مورد صادرات و واردات کالا، براساس آمارهای سازمان تجارت جهانی (WTO) در سال ۲۰۱۵ بیشترین سهم از صادرات به عمان مربوط به سوخت‌ها و محصولات معدنی ( ۵۴.۱ درصد) بوده است. بیشترین سهم از واردات عمان نیز به کالاهای صنعتی (صنعت ساخت) (۷۳ درصد) اختصاص داشته است.
در زمینه صادرات و واردات خدمات براساس آمارهای سازمان تجارت جهانی، بیشترین سهم از صادرات خدمات عمان در سال ۲۰۱۴ مربوط به گردشگری (۴۴.۲ درصد) بوده است. در بخش واردات خدمات نیز بخش حمل و نقل بیشترین سهم را داشته است.

درآمدهای صادراتی عمان بیش از ۵۰ درصد از طریق صادرات و فروش نفت و گاز انجام می‌شود. مهم‌ترین و بیشترین کالاها برای صادرات به این کشور از کشورهای دیگر جهان شامل مواد غذایی و فرآورده‌های کشاورزی و دامی، ماشین‌آلات و تجهیزات حمل و نقل، خدمات فنی و مهندسی در بخش‌های مختلف، مصالح و تجهیزات ساختمانی هستند.

گروه‌های کالایی عمده صادرات ایران به عمان شامل چه کالاهایی می‌باشد؟
طبق آمار، ۲۰ گروه کالایی که ایران در سال ۱۳۹۵بیشترین صادرات به عمان را از آنها داشته نشان می‌دهد که بیشترین صادرات ایران به عمان مربوط به گروه کالایی «چدن، آهن و فولاد» با ارزش حدود ۲۲۰ میلیون دلار اختصاص داشته است. پس از آن « حیوانات زنده و انواع گوشت» و «سایر سوخت‌های معدنی» در رده‌های بعدی قرار دارند.
سایر کالاها شامل موارد زیر می‌باشند:

مس و مصنوعات مس
نمک، گوگرد، خاک و سنگ، گچ، آهک و سیمان
محصولات شیمیایی آلی
فرآورده‌های نفتی
شیرینی، شکلات و فرآورده‌های غلات، فرش و سایر کفپوش‌ها از مواد نسجی
شیشه و مصنوعات شیشه‌ای
انواع رآکتورها و ماشین‌الات صنعتی
انواع نباتات
شیر و محصولات لبنی، تخم پرندگان، عسل طبیعی، محصولات خوراکی
مصنوعات از سنگ،گچ، سیمان، پنبه نسوز، …
مواد پلاستیکی
مصنوعات از چدن، آهن یا فولاد
محصولات شیمیایی معدنی
محصولات سرامیکی
روی و مصنوعات از روی
قهوه، چای و ادویه

در بین ۲۰ قلم گروه کالایی که ایران بیشترین صادرات را از آنها به عمان داشته، وارداتی از عمان به ایران صورت نگرفته است.

امکان سنجی موقعیت ایران برای صادرات به عمان
مزیت ایران نسبت به کشورهای دیگر برای تجارت با عمان، مجاورت جغرافیایی و نیز دسترسی هر دو کشور به راه‌های ارتباط دریایی باعث می‌شود تا همکاری با این کشور افزایش یابد. همانطور که گفتیم از مهم‌ترین زمینه‌ها برای صادرات به عمان، خدمات فنی مهندسی و همچنین محصولات کشاورزی می‌باشد و این کشور در حال حاضر زمین‌های استفاده نشده دارد که در بخش کشاورزی فقط یک درصد تولید ناخالص ملی این کشور را تشکیل می دهد و همین امر فرصت مناسبی برای ایران پیش می‌آورد تا به صادرات خدمات فنی مهندسی و نیز محصولات کشاورزی در این کشور بپردازد.

در بخش مواد اولیه سیمان از جمله گچ و نیز انواع مصالح ساختمانی مانند سنگ، کاشی و سرامیک می‌توان در عمان با وجود اینکه بازار مصرف خوبی دارند فعالیت نمود. از دیگر کالاها می‌توان به انواع مواد غذایی و مخصوصا غذای کودک در بازار این کشور اشاره نمود و در حال حاضر بازار غذای کودک عمان از طریق منحصرا ایران تامین می‌شود.

فرصت‌های سرمایه‌گذاری در عمان
سرمایه گذاری در عمان تا حدودی از سال ۲۰۱۲ بیش از یک میلیارد دلار افزایش یافته است و چشم انداز رشد سرمایه گذاری در عمان را برای سال‌های آینده مثبت نشان می‌دهد. سرعت رشد سرمایه گذاری با توجه به ایجاد منطقه ویژه اقتصادی که شامل ساخت بندر، فرودگاه، پالایشگاه نفت و زیرساخت‌های گردشگری بیشتر شده و ادامه خواهد داشت و به‌ همین دلیل عمان بخاطر جذب سرمایه گذاران خارجی، مشوق‌های مالیاتی و معافیت‌های گمرکی ایجاد نموده است.

بر اساس قانون جدید جهت انجام سرمایه گذاری حداقل یکی از سرمایه‌گذاران می‌بایست محلی و با سهم ۳۵ درصد باشد.

از جمله مشوق‌های سرمایه‌گذاری در عمان می‌توان موارد زیر را نام برد:

۱- هیچ محدودیتی در باب انتقال سود سرمایه، ارز و سود سهام وجود ندارد.

۲- معافیت گمرکی در باب واردات ماشین آلات و مواد اولیه به مدت ۵سال و قابل تمدید برای یکبار

۴- محدودیت های سرمایه گذاری برای اتباع خارجی.

۵- خدمات املاک و EAL فقط برای اتباع عمان امکانپذیر است.

۶- انجام خدمات بیمه، بانکداری و حمل و نقل هوایی در قالب شرکتهای سهامی سازمان‌یافته امکان‌پذیر است.

مزایای سرمایه‌گذاری در عمان
به واسطه موقعیت جغرافیایی مناسب این کشور، عمان یکی از مهم‌ترین مسیرهای تجارت دریایی شناخته می‌شود. اقتصاد عمان به دلیل اکتشاف نفت به شدت بهبود یافته است و قیمت بالای نفت در سالهای اخیر کمک شایانی به بودجه مالی دولت عمان و ذخایر خارجی نموده است. با این حال در چند سال گذشته با تشویق‌های مالیاتی دولت در پی تنوع بخشیدن به اقتصاد و کاهش وابستگی و سرمایه گذاری بخش خارجی در کسب و کار برآمده است.

پشتیبانی دولت برای توسعه کسب و کار جدید در عمان یکی از مهم‌ترین مزیت‌هاست.

مزیت دیگر، اقتصاد درحال توسعه عمان است. اقتصاد عمان به سرعت در حال رشد است و در چند سال اخیر دستاوردهای فوق‌العاده ای مانند ساخت بزرگراه، بیمارستان‌های مدرن، مدارس و دانشگاه‌ها داشته است. اقتصاد عمان به طور قابل توجهی به دلیل سود فوق‌العاده صنعت گردشگری تقویت شده است.
منبع : https://vindad.com/blog/